در مورد عادت ماهیانه (قاعدگی ، پریود) بیشتر بدانید
اسم های متفاوتی داره . اما درد مشترک همه خانم هاست .
بانوان در سنین باروری به طور طبیعی، هر ۲۸ روز (این عدد می تواند ۷ روز بیشتر یا کمتر از این هم باشد)، ۲ تا ۷ روز دچار خونریزی می شوند (در این مقاله دوره ۲۸ روزه را در دوره قاعدگی و روزهای خونریزی را زمان عادت ماهانه می نامیم.) در هر عادت ماهانه طبیعی روزانه حدود ۵ قاشق سوپ خوری ۲۰(ر۴۰ میلی لیتر) خون و ترشحات خارج شده و کمتر از ۸ نوار بهداشتی خیس می شود. معمولا شدت خونریزی دو روز است. چرا خونریزی؟
در تخمدان میلیون ها تخمک وجود دارد که هر تخمک به همراه سلول های اطرافش، مجموعه ای به نام فولیکول را شکل می دهد. این فولیکول ها تحت اثر ترشحات قسمتی از مغز به نام هیپوفیز قرار دارند.
* یک دوره قاعدگی طبیعی را، براساس وضعیت جدار داخلی رحم، می توان به سه مرحله تقسیم نمود:
۱) مرحله رشد
۲) مرحله ترشحی
۳) مرحله تخریب
در مرحله رشد که زمانی بین اتمام خونریزی و تخمک گذاری است، فولیکول های تخمدان تحت تاثیر ترشحات هیپوفیز، هورمونی به نام استروژن تولید می نمایند. استروژن بر لایه داخلی جدار رحم اثر کرده و موجب افزایش رشد آن می شود. در روزهای میانی دوره قاعدگی (تقریبا روز )۱۴ یک تخمک از یکی از تخمدان ها رها می شود. پس از رها شدن تخمک، سلول های باقی مانده فولیکول (که در این زمان، اصطلاحا جسم زرد نامیده می شوند) تغییر کرده و شروع به ترشح هورمونی به نام پروژسترون می نمایند. هورمون پروژسترون باعث افزایش ضخیم شدن جدار داخلی رحم می شود. بنابراین، با رها شدن تخمک و ترشح هورمون پروژسترون، نیمه دوم قاعدگی آغاز می شود.
در صورتی که تخمک رها شده توسط اسپرم بارور شود و تبدیل به سلول تخم شود، در جدار داخلی رحم جایگزین شده و با کنش های پیچیده ای مانع از بین رفتن جسم زرد می شود. اما اگر تخمک بارور نشود و یا به هر دلیلی در جدار رحم جایگزین نگردد، جسم زرد پس از چند روز ترشح پروژسترون، از بین می رود. در نتیجه جدار داخلی رحم در اثر افت ناگهانی استروژن و پروژسترون دچار تخریب شده و تکه تکه فرو می ریزد. این ریزش جدار داخلی رحم، همان خونریزی عادت ماهیانه است.
● علل خونریزی غیرطبیعی
در خونریزی غیرطبیعی رحم، طول دوره قاعدگی، میزان و یا زمان خونریزی دچار اختلال می شوند. طول دوره قاعدگی زمانی غیرطبیعی است که بیش از ۳۵ روز یا کمتر از ۲۱ روز طول بکشد و یا دوره های آن نامنظم باشند. دوره قاعدگی از وضعیت سلامت سایر ارگان ها نیز تاثیرمی پذیرد؛ به همین علت نه تنها بیماری های دستگاه تناسلی، بلکه بسیاری از بیماری های ارگان های دیگر نیز می توانند خونریزی غیرطبیعی رحمی ایجاد نمایند. اما شایع ترین علل خونریزی غیرطبیعی مربوط به دستگاه تناسلی، اینها هستند:
۱) حاملگی
شایع ترین علت به هم خوردن نظم عادت ماهیانه در زنان در سنین باروری ۱۸ ۴۰( سال)، حاملگی و عوارض مرتبط با آن مثل حاملگی خارج رحمی است. بسیاری از زنان در چند ماه اول حاملگی طبیعی، دچار خونریزی می شوند. بنابراین بسیار مهم است که در زنانی که تماس جنسی داشته اند، حتی اگر <مطمئن> هستند که حامله نیستند، تست حاملگی انجام شده و حاملگی به عنوان شایع ترین علت خونریزی غیرطبیعی، رد شود.
۲) مشکلات مربوط به تخمک گذاری
لزوما در تمام دوره های قاعدگی، تخمک گذاری اتفاق نمی افتد. در سال های ابتدای بلوغ و در سال های نزدیک به یائسگی و حتی در اثر استرس هایی مثل مسافرت یا تغییر شغل، شیوع دوره های فاقد تخمک گذاری افزایش می یابد. در دو سال اول شروع قاعدگی ، ۸۵ درصد دوره های قاعدگی فاقد تخمک گذاریند، در حالی که پس از ۶ سال از شروع قاعدگی این عدد به ۲۰ درصد می رسد. در روز ۱۴ قاعدگی در صورتی که تخمک گذاری انجام نشود، جسم زرد که تولیدکننده هورمون پروژسترون است، ایجاد نخواهد شد؛ بنابراین تخمدان به تولید استروژن ادامه داده و لایه داخلی رحم همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد. در اثر این ازدیاد رشد، دوره قاعدگی طولانی شده و خونریزی نامنظم و لکه بینی ایجاد خواهد شد. این امر می تواند زمینه را برای ایجاد پولیپ و سرطان رحم فراهم نماید.
گرچه، در ابتدا و انتهای دوران باروری، عدم تخمک گذاری به طور شایع اتفاق می افتد، اما بیماری هایی مثل تخمدان پلی کیستیک و اختلالات تیرویید نیز می توانند آن را ایجاد نمایند.
۳) مشکلات رحمی
عفونت ها، تومورهای بدخیم و خوش خیم رحمی نیز می توانند خونریزی ایجاد نمایند. برخی از این ضایعات بسیار شایع هستند، به طور مثال میوم که توموری خوش خیم است در ۳۰ درصد زنان دیده می شود. این ضایعات همیشه منجر به خونریزی نمی شوند و ممکن است فرد علی رغم ابتلا به آنها دچار خونریزی نشود.
ضخیم شدن لایه داخلی رحم نیز از علل خونریزی، خصوصا در خانم های ۴۰ -۵۰ سال است. ضخیم شدن لایه داخلی رحم، هشداری بسیار جدی برای وقوع سرطان در آینده محسوب می شود. احتمال سرطان رحم با افزایش سن زیاد می شود، بنابراین بسیار مهم است که در زنان بالای ۴۰ سال مطمئن شویم که علت خونریزی، سرطان نیست.
سرطان تنها علت خونریزی غیرطبیعی نبوده و هر خونریزی به معنی سرطان نیست. بنابراین اگر به اختلالات قاعدگی دچار شدید، افکار مزاحم را از خود دور نموده و از تفسیرهای عجولانه بپرهیزید، اما به هیچ وجه در مراجعه به پزشک سهل انگاری نکنید.
گاهی وقت ها هم در اثر عواملی مثل آی.یو.دی، رحم دچار جراحت شده و خونریزی می کند. خونریزی خفیف ناشی از آی.یو.دی طبیعی است و درمانی نیاز ندارد، اما خونریزی های شدید باید حتما مورد توجه قرار گیرند.
۴) سایر علل
در زنان پس از یائسگی، یکی از علل مهمی که باید به خاطر داشت، خشک بودن دیواره واژن به علت فقدان استروژن پس از یائسگی است که این امر موجب خونریزی پس از تماس جنسی می شود.
داروهایی که جلوی انعقاد را می گیرند و اختلالات غددی مثل اختلالات تیرویید نیز می توانند موجب خونریزی غیرطبیعی رحمی شوند.
● وقتی مراجعه به پزشک ضروری است
خونریزی غیرطبیعی مسئله بسیار مهمی است و با رویت آن باید سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. در صورتی که فقط دچار خونریزی غیرطبیعی شده اید، می توانید در مطب تحت معاینه و معالجه قرار گیرید. اما اگر علایمی مثل سبکی سر، شکم درد شدید و تب نیز همراه خونریزی وجود داشته باشد، بهتر است به اوراژنس بیمارستان مراجعه کنید.
معمولاً پزشکان سعی می کنند به کمک تاریخچه ای که شما از بیماری ها و حالات گذشته خود در اختیار آنها قرار می دهید و معاینات و آزمایش هایی که درخواست می کنند، علت خونریزی شما را از میان علت های ذکر شده بیابند. پزشکان علاقمندند، جهت یافتن علت خونریزی، اطلاعات کاملی در مورد زمان و میزان خونریزی و دفعات تکرار آن، آخرین دوره طبیعی، حاملگی قبلی، آخرین تماس جنسی، روش های پیشگیری از بارداری و داروهای مورد استفاده شما داشته باشند.
به خاطر داشته باشید که ممکن است در ویزیت اول تشخیص دقیق بیماری میسر نشود و به چندین نوبت مراجعه نیاز باشد.
● مراقب خود باشید
▪ ابتدا مطمئن شوید که منشا خونریزی، دستگاه تناسلی است و از مقعد یا دستگاه ادراری نیست. برای این کار می توانید از تامپون استفاده نمایید.
▪ در صورتی که خونریزیتان زیاد است، در بستر استراحت کنید.
▪ تعداد تامپون های مصرف شده و یا نوار بهداشتی های استفاده شده را حتماً بشمرید؛ تعداد آنها به پزشک کمک می کند تا تخمینی از میزان خونریزی شما داشته باشد.
▪ آسپرین نخورید، چرا که زمان خونریزیتان را طولانی می کند.
درمان
نوع درمان وابسته به علت خونریزی است و در هر مورد جداگانه تصمیم گرفته می شود.
در مواردی که اختلالات هورمونی علت خونریزی غیرطبیعی رحمی باشند، معمولاً از داروهای هورمونی مثل قرص های پیشگیری از بارداری جهت درمان استفاده می شود.
اگرچه خود این قرص ها نیز از علل خونریزی غیرطبیعی هستند اما در مواردی خاص، درمان موثری علیه آن محسوب می گردند.
با شروع درمان دارویی در مواردی که بی نظمی های هورمونی عامل خونریزی هستند، معمولا پس از چند ماه، دوره های قاعدگی منظم می شوند؛ در صورت عدم پاسخ به این درمان، حتماً مجدداً به پزشک خود مراجعه کنید، تا سایر علل خونریزی مورد بررسی قرار گیرند.
به خاطر داشته باشید که تغییرات عادت ماهانه مسئله ای بسیار پراهمیت است و ممکن است نادیده گرفتن آن هزینه بسیار سنگینی درپی داشته باشد.
پرشین پرشیا
استفاده از بی بی چک برای تست خانگی بارداری گرداوری شد
در زمانهای نه چندان دور، خانمها برای تست بارداری باید منتظر میشدند که عادت ماهیانه آنها به تاخیر بیفتد و بعد از آن با یک وسیله تست خانگی بارداری (بی بی چک) و تحمل چند ساعت زمان نتیجه را بررسی میکردند. اما امروزه، این کار خیلی زودتر، سریعتر و دقیقتر قابل انجام است هر چند که هنوز هم دقت تست با نزدیکشدن به زمان عادت ماهیانه بیشتر میشود.
چگونه میتوان از بی بی چک استفاده کرد؟
تمامی وسایل تست خانگی بارداری از یک شیوه استفاده میکنند. در همه آنها سطح هورمون hCG (گنادوتروپین جفتی انسان) اندازهگیری میشود. این هورمون توسط جفت تولید میشود. hCG درست بعد از آنکه رویان در رحم لانهگزینی میکند وارد جریان خون و ادرار میگردد.
چه زمانی میتوان از بی بی چک استفاده کرد؟
تستهای استاندارد بارداری را میتوان 6 تا 12روز بعد از لقاح یعنی زمانی که لانهگزینی اتفاق میافتد، انجام داد. به محض آنکه hCG در ادرار شناسایی شود بی بی چک (بسته به نوع برند) به شما یک خط صورتی، یک خط آبی، یک علامت مثبت، کلمه Yes، Positive، یا Pregnant را نشان میدهد. تمامی اینها به معنای مثبت بودن جواب تست بارداری است.
از چه زمانی میتوان از بی بی چک استفاده کرد؟
برخی از خانمها خیلی عجله دارند که بدانند آیا حامله شدهاند یا نه. با وجود آنکه دقت وسایل تست بارداری در حال افزایش است اما هنوز هم محدودیتهایی وجود دارد. اگر روز بعد از آن وقتی فکر میکنید لقاح انجام شده، تست کنید تقریبا پول خود را دور ریختهاید. یک هفته بعد از لقاح، hCG در ادرار وجود دارد اما هنوز برای بی بی چکهای استاندارد کافی نیست. به عبارت دیگر، با وجود آنکه شاید باردار باشید اما جواب تست به اشتباه منفی نشان داده شود (منفی کاذب). در توضیحات برخی از محصولات موجود در بازار ادعا شده که 5 تا 6 روز قبل از پریود به تاخیر افتاده میتوانند به شما جواب درست بدهند. اما هنوز هم دقیقترین نتیجه، در روزی که باید پریود شوید، مشخص میشود. پس بهتر است کمی صبر داشته باشید
میزان دقت بی بی چکها چقدر است؟
دقت این وسایل به چگونگی و زمان انجام تست بستگی دارد. در برخی از انواع آنها اگر دستور مصرف به درستی رعایت شود دقت ابزار به حدود 99 درصد میرسد. برخی عوامل دیگر که در تعیین دقت تست نقش دارند عبارتند از:
زمان تست
برخی از تستها حتی چند روز قبل از زمانی که باید پریود میشدید جواب خوبی ارائه میدهند اما اگر تا روز پریود که هورمون hCG به میزان کافی در بدن وجود دارد، صبر نمایید، شانس درست بودن نتایج به حدود 900 درصد میرسد.
لانهگزینی رویان
برای حدود 10 درصد خانمها، لانه گزینی تا اولین روزی که باید پریود شوند، به تاخیر میافتد. به عبارت دیگر، ممکن است آنها حتی 1 یا 2 روز بعد از پریود به تاخیر افتاده هم نتایج دقیقی دریافت نکنند. بنابراین با اضافهشدن هر روز به زمان، دقت نتایج بالاتر میرود.
میزان غلظت ادرار
در اغلب انواع بی بی چک توصیه شده تست با اولین ادرار صبح انجام شود زیرا hCG بیشتری در آن وجود دارد. با وجود آنکه اکنون دقت وسایل خیلی بالاتر رفته بهتر است تست بارداری را صبح انجام دهید. به خاطر داشته باشید که نوشیدن میزان زیاد مایعات قبل از تست باعث رقیقتر شدن ادرار شده و نتایج را تحت تاثیر قرار میدهد. خبر خوب آن است که احتمال مثبت کاذب، خیلی کم است. یعنی اگر نتیجه تست بارداری مثبت باشد به احتمال خیلی زیاد باردار هستید.
داروهایی که بر نتایج تست بارداری تاثیر میگذارند
بعضی از داروها بر دقت تست خانگی بارداری تاثیر گذاشته و نتایج را مختل میکنند که مهمترین آنها عبارتند از:
داروهای خواب آور؛
داروهای ادرار آور
داروهای ضد صرع؛
داروهای نازایی؛
مسکنها؛
پرومتازین (داروی ضد آلرژی).
چگونه میتوان تست بارداری را انجام داد؟
روش انجام تست بارداری به نوع بی بی چکی که خریداری کردهاید بستگی دارد. اما مارک آن هر چه که باشد انجام کار ساده است. برای افزایش دقت:
قبل از انجام تست بارداری زیاد مایعات ننوشید (زیرا سطح hCG را کم میکند)
به تاریخ انقضای کالا توجه کنید. از کالایی که تاریخ انقضای آن گذشته استفاده نکنید؛
دستور استفاده از بی بی چک را به دقت بخوانید و آن را مو به مو رعایت کتید. زمانی که باید منتظر بمانید در دستورالعمل ذکر شده است. همچنین نحوه نمایش مثبت بودن جواب تست نیز مشخص شده است.
میتوانید بی بی چک را زیر جریان خروجی ادرار بگیرید یا اینکه ادرار را در داخل ظرف ریخته و بی بی چک را داخل آن فرو کنید.
نحوه تشخیص باردار شدن
روی هر بی بی چک شاخصی وجود دارد که میتواند یک خط افقی، یک خط عمودی، یک دایره توپر یا یک چراغ چشمکزن باشد. هر خط حتی کمرنگ که روی وسیله مشاهده کنید نشانه آن است که hCG در بدن شما وحود دارد. اگر نتوانستید نتیجه را روی بی بی چک بخوانید از پزشک خود کمک بگیرید. آزمایش خون شیوهی دیگری است که دقت آن حدود 1000 درصد است. ضمنا همراه با آن میتوان چکاپ کامل بارداری را نیز انجام دهید.
اگر جواب تست در ابتدا مثبت و سپس منفی باشد دلیل آن چیست؟
ممکن است جواب تست یک بار مثبت و دفعه بعد منفی باشد. دلیل این اتفاق آن است که تخمک بارور شده، اما لانهگزینی انجام نشده است. این نوع سقط خیلی زودرس، که شیوع بالایی دارد عامل 80 درصد از موارد سقط جنین است اما به علت آنکه خیلی زود اتفاق میافتد زنانی که با آن مواجه بودهاند اصلا متوجه نمیشوند باردار شدهاند.