با بتاکاروتن آشنا شوید

با بتاکاروتن آشنا شوید

بتاکاروتن (β-Carotene) یک رنگدانه قرمز-نارنجی است که در گیاهان و میوه‌ها یافت می‌شود مثلا در هویج، سیب‌زمینی شیرین و زردآلو  وجود دارد که رنگ آن‌ها را نارنجی کرده است.

بتا–کاروتن در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود. این برای سالم نگه داشتن چشم  و برای افزایش ایمنی و سلامت عمومی بدن لازم است.

چرا بتا کاروتن مفید است؟

بتا–کاروتن یک آنتی‌اکسیدان است. رادیکال‌های آزاد که باعث پیری و  آسیب بافت‌ها می‌شود. آنتی‌اکسیدان‌ها مانع از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد می‌شود و از بیماری پیشگیری می‌کند
تحقیقات نشان داده است که مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد،  در برابر رادیکال‌های آزاد دفاع می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که  مصرف  روزانه چهار وعده میوه یا سبزی غنی از بتاکاروتن  خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

چقدر بتا کاروتن نیاز دارید؟

تحقیقات نشان می‌دهد که  باید بین ۱۵ و ۱۸۰ میلی‌گرم بتاکاروتن در طول روز مصرف شود.

بهترین منابع غذایی بتا–کاروتن چیست؟

بهترین منابع غذایی بتا–کاروتن عبارت‌اند از:

• هویج
• سیب‌زمینی شیرین
• کدو تنبل
• اسفناج، کلم پیچ و کلم بروکلی
• میوه‌ها مانند خربزه و زردآلو
• نخود فرنگی
• آناناس
• پرتقال
• انبه
• گوجه فرنگی
• طالبی

بالاترین سطح بتاکاروتن در میوه‌ها و سبزیجات تازه یافت می‌شود. میوه‌ها و سبزیجات منجمد و کنسرو شده به طور کلی مقدار پایین‌تری بتا کاروتن دارند.

فواید دیگر بتا کاروتن چیست؟

محققان دانشکده پزشکی هاروارد اثبات کردند که مردانی که مکمل‌های بتا کاروتن به مدت ۱۵ سال یا بیشتر مصرف کردند کمتر از سایر اشخاص دچار بیماری آلزایمر می‌شوند.

عوارض مصرف بتا کاروتن

• مقدار زیادی از بتا کاروتن پوست را  زرد یا نارنجی می‌کند. این موقتی و بی خطر است.
• افراد سیگاری و  افرادی که در معرض ذرات آزبست قرار دارند  باید مکمل‌های بتا کاروتین  مصرف نکنند.  با افزایش خطر ابتلا به سرطان، بیماری‌های قلبی و حتی مرگ همراه است. مصرف الکل بیش از حد همراه با مکمل‌های بتا کاروتین ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی و سرطان را افزایش  دهد.
• مکمل‌های بتا کاروتین ممکن است با داروهای کلسترول و برخی داروهای دیگر واکنش نشان  دهند. در صورت مصرف چنین داروهایی با پزشک مشورت کنید.

دکتر سلام

منابع و عوارض کمبود ویتامین A

منابع و عوارض کمبود ویتامین A گرداوری شد

ویتامین A یکی از ریزمغذ ی های مهم با نقش های اساسی در سلامت ارگان های بدن است. این ویتامین در پیشگیری از بروز عفونت، سلامت پوست و بافت های مخاطی دستگاه گوارش، مجاری تنفسی، چشمها و تعیین رشد کودکان حائز اهمیت است. کمبود ویتامین A علاوه به این که سرعت رشد کودک را کاهش می دهد، با تضعیف سیستم ایمنی و کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری ها، موجب ابتلا کودک به انواع بیماری ها به خصوص بیماری های تنفسی و اسهالی می شود و ابتلای مکرر به بیماری های کودک را در چرخه مشکلات تغذیه و عفونت گرفتار می کند.

منابع ویتامین A

ویتامین A در مواد غذایی حیوانی و گیاهی وجود دارد. شیر ، لبنیات پرچرب، خامه، کره و زرده تخم مرغ منابع خوب ویتامین A هستند و جگر منبع غنی ویتامین A به شمار می رود. روغن کبد ماهی اگرچه معمولا در رژیم غذایی روزانه مصرف نمی شود اما منبع عالی ویتامین A است که به عنوان مکمل غذایی توصیه می شود.

بعضی از غذاهای دارای ویتامین A:

– سبزی های زرد رنگ، هویج کدو حلوایی

– سبزی های دارای برگ سبز، مثلا برگ چغندر، اسفناج، جعفری و سبزی های سبز سالادی

– میوه های زردرنگ، زردآلود، طالبی، انبه، آلو و هلو

– میوه ها و سبزی های قرمز مثل گوجه فرنگی . فلفل دلمه قرمز

راه های پیشگیری از کمبود

جهت جلوگیری از کمبود این ویتامین استفاده از مولتی ویتامین ها، مواد غذایی حاوی ویتامین A ( که اشاره شد ) ، استفاده از کیک های غنی شده از ویتامین A و استفاده از روغن های خوراکی توصیه می شود.

عوارض کمبود ویتامین A

کمبود این ویتامین با عوارض جسمی متعددی از جمله شب کوری، خشکی و زخم قرنیه ی چشم و در مراحل پیشرفته با کوری همراه هست. کودکان مبتلا به کمبود این ویتامین به سرخک نیز مبتلا می شوند. از دیگر بیماری های ناشی از کمبود این ویتامین میتوان به بیماری های تنفسی و اسهالی، اختلال در سیستم خون سازی، کاهش رشد و کاهش سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.

کمبود ویتامین A در ایران

بررسی سال ۱۳۸۰ در این زمینه نشان دهنده ی کمبود این ویتامین در زنان باردار بوده است. بیشترین این بیماری ها از استان های سیستان و بلوچستان، خراسان، کرمان، زنجان، قزوین و قم اشاره کرد.