اشتها و گرسنگی زیاد نشانه چیست؟
یکی از دغدغه های امروز بشر آن است که بتواند میزان اشتهای خود را تحت کنترل داشته باشد. برخی برای دست یافتن به این منظور مخاطرات مصرف داروهای ضداشتها را به جان می خرند که جامعه پزشکی در این مورد هشدارهای فراوانی داده است.
سبک زندگی نشسته و ماشینی، استرس، کمبود خواب و برخی از بیماری ها می توانند بی اختیار سبب افزایش اشتها شوند. اما شاید اگر دلایل داشتن اشتهای فراوان توسط آن فرد کشف شود، فرد تا اندازه فراوانی بتواند برای رسیدگی به آن اقدام نماید.
در این نوشته به ده دلیل علمی پرداخته شده که سبب افرایش اشتها می شوند. در این میان برخی افزایش وزن را نیز به همراه خواهند داشت و برخی خاموش تر و بدون افرایش وزن به کار خود ادامه می دهند. با هم این دلایل علمی را مرور خواهیم کرد.
افسردگی
خوردن می تواند نوعی سیستم تدافعی در مقابل افسردگی و اضطراب باشد. بخش عمده آن وابسته به عدم وجود میزان کافی هورمون «سروتونین» است که سبب ایجاد حال بهتر در فرد می شود. دکتر «هولی لوفتون» ازمرکز کنترل وزن «لانگون» در نیویورک می گوید: “خوردن خوراکی هایی چون پاستا و نان می تواند این وضعیت را بهبود بخشد.”
وی ادامه می دهد: “خوردن اندکی کرفس گزینه خوبی برای بهبود وضعیت افسردگی شما به شمار نمی آید.”
دکتر «شانا لوین» بر این باور است که استرس می تواند با اختلال در کار هورمون کنترل کننده اشتها یعنی «کروتیزول» و بدون آنکه فعالیت بیشتر بدنی انجام داده باشید، میزان اشتهای تان را افزایش می دهد. اختلال در این هورمون باعث می شود که پیام سیری به مغزتان گزارش نشود. همین امر هم سبب می شود افرادی که استرس فراوانی را تجربه می کنند، بیشتر غذا بخورند.
پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)
اگر اشتهای شما در مقایسه با گذشته بیشتر شده و بیشتر از سابق غذا می خورید اما باز هم وزن تان در حال کاهش پیدا کردن است احتمال دارد که هورمون های تیروئید در بدن تان بیشتر تولید شود.
دکتر لوفتون می گوید: ” غده تیروئید همچون ارگانی در بدن است که می تواند سرعت هرچیزی را در بدن تغییر دهد. بنابراین این احتمال وجود دارد که سوخت و ساز بدن تان را سریع تر کند که به تبع آن باعث می شود، احساس گرسنگی بیشتری کنید.”
اگر این احساس گرسنگی به همراه خستگی، تغییر حالات روحی و شکنندگی ناخن های تان هم باشد، این احتمال وجود دارد که به پرکاری تیروئید مبتلا شده باشید.
چاقی
اگرچه خوردن میزان بیشتر خوراکی می تواند سبب چاقی شود اما برعکس آن هم صادق است چرا که چاقی می تواند یکی از دلایل داشتن اشتهای زیاد باشد. داشتن میزان چربی بیشتر در بدن می تواند سبب تغییراتی در میزان انسولین خون شود که به تبع آن میزان اشتهای شما را افزایش خواهد داد.
دکتر لوین در این باره می گوید: “از آنجایی که چربی، هورمون های خاص خودش را تولید می کند، سبب می شود که افراد چاق در مقایسه با کسانی که از تناسب اندام بیشتری برخوردار هستند، اشتهای بیشتری داشته باشند.”
هیپوگلیسمی (Hypoglycemia)
دکتر لوفتون معتقد است، کاهش قند خون می تواند به دلایل مختلفی از قبیل حذف وعده های غذایی تا مشکلاتی در غده پانکراس باشد. اما نتیجه هردو یک چیز خواهد بود و آن این است که بدن احساس گرسنگی را تجربه می کند که به صورت نشانه های به مغز می رسد و به شما می گوید که مقدار بیشتری مواد غذایی را به مصرف برسانید تا بتوانید گلوکز کافی در خون برای رساندن به اندام ها را داشته باشید.
دیابت
هر دو نوع دیابت یعنی نوع اول و دوم آن می توانند سبب مخاطراتی در میزان قند خون شوند و سیکلی معیوب در گرسنگی را به وجود آوردند. هرچقدر میزان قند خون کاهش پیدا کند به تبع آن اشتها و میل به خوردن افزایش می یابد. بیش از اندازه مصرف خوردن خواهد توانست این اشتها را بیشتر هم تحریک کند.
دکتر لوین بر آن باور است که افرادی که بیش از حد غذا می خورند و میزان قند خون خود را افزایش می دهند حتی احساس سیری را تجربه هم نمی کنند. برای اینکه به این وضعیت مبتلا نشوید، قند خون خود را تحت کنترل داشته باشید و از مصرف بیش از اندازه کربوهیدرات های سنگین و مواد غذایی و شکرهای فرآوری شده پرهیز کنید.
زمانی که در دوران عادت ماهیانه خود قرار دارید و تغییرات هورمونی را تجربه می کنید، بیش از هر زمان دیگری ممکن است برای برطرف کردن خواسته های بدن خود به سمت کیک و شیرینی روی آورید.
دکتر لوین می گوید: “همین مقدار فراوان از مواد غذایی که خانم ها در این دوران به بدن خود وارد می کنند می تواند سبب خستگی بیش از اندازه و نیز کم آبی بدن شان شود.
مصرف دارو
برخی از انواع داروهایی که ناگزیر به مصرف آنها هستید از جمله داروهای ضدافسردگی، ضد آلرژی، ضد لوپوس و ضد تشنج می توانند سبب افزایش اشتهای تان شوند. هرگز خودسر مصرف این داروها را رها نکنید به جای این کار از پزشکان تان بخواهید که موارد جایگزینی را برای تان تجویز کند.
دکتر لوفتون هم بر این امر تاکید دارد که داروها با دارا بودن اثرات جانبی می توانند باعث افزایش اشتها شوند که مشورت با پزشک در بسیاری موارد و با تغییر دارو می تواند مفید واقع شود.
کم آبی بدن
گاهی این امکان وجود دارد که احساس گرسنگی در شما به دلیل تصور اشتباه بدن تان از تشنگی باشد. دکتر لوین در این باره می گوید: “زمانی که با کم آبی در بدن روبرو هستید، قبل از آنکه از لحاظ جسمانی تشنه شوید، احساس گرسنگی می کنید و بسیاری از افراد این دو احساس را با هم اشتباه می گیرند.”
خانم دکتر لوین پیشنهاد می کند، روز خود را با نوشیدن کمی آب آغاز کنید و همواره یک بطری آب با خود به همراه داشته باشید. به جای آنکه نوشیدنی های شیرین میل کنید، مغز را با نوشیدن آب گول بزنید چرا که با این کار ولع شدید خوردن غذا را از خود دور خواهید کرد.
بی خوابی
بدون آنکه آن ۸ ساعت خواب شبانه روزی پیشنهاد شده را برای بدن خود تامین کنید، انتظار نداشته باشید که هورمون های کنترل کننده اشتها در شما به خوبی کار کنند. یکی از این هورمون ها به نام «گرلین» با کمبود خواب و بدون احتیاج بدن به مصرف مواد غذایی بیشتر، باعث افزایش اشتهای شما می شوند.
coca.ir
علل و علایم و درمان زخمهای دهان گرداوری شد
زخمهای دهان نواحی دردناکی در دهان و لثهها هستند. آنها همچنین به نام زخمهای شانکر نیز شناخته میشوند.
اگرچه در اکثر موارد زخمهای دهان خطرناک نیستند، میتوانند بیش از حد ناراحت کننده باشند و برای برخی مردم غذا خوردن، نوشیدن و مسواک کردن دندانها را دشوار کنند.
دامنۀ زخمهای دهان از نظر اندازه، و علل دقیق بروز زخم دهان به نوع زخمی که فرد دچار آن است بستگی دارد.
کدام انواع زخمهای دهان بیشتر شایعند؟
زخمهای متعارف دهان در قسمت درونی گونهها بروز میکنند و در حدود یک هفته دوام دارند. بیشتر این زخمها بیضررند و بدون مداخلات پزشکی از بین میروند.
سه نوع اصلی زخمهای دهان وجود دارد که شامل موارد زیرند:
زخم هرپسیشکل
زخمهای هرپسیشکل زیرگونهای از زخمهای آفتی هستند و نام خود را از شباهتی میگیرند که با زخمهای مرتبط به تبخال دارند. خلاف هرپس، زخم هرپسیشکل مُسری نیست. زخمهای هرپسیشکل به سرعت برمیگردند، و ممکن است چنین به نظر برسد که این وضعیت هرگز بهبود پیدا نمیکند.
زخمهای جزئی
این نوع زخم میتواند از نظر اندازه از حدود 2 میلیمتر تا 8 میلیمتر عرض داشته باشد. این نوع زخمها معمولاً تا بهبود دو هفته ادامه دارند و سبب بروز دردهای جزئی میشوند.
زخمهای عمده
زخمهای عمده بزرگتر از زخمهای جزئی بوده و اغلب اوقات دارای اندازۀ نامنظم هستند، ممکن است برجسته باشند و عمیقتر از زخمهای جزئی به درون بافت رخنه کنند. آنها تا زمان بهبود چند هفته ادامه دارند و احتمال دارد که پس از بهبود جای زخم بر جا بگذارند.
علایم
زخمها ممکن است دردناک باشند، و این درد ممکن است با خوردن غذا، نوشیدنی و بهداشت دهان ضعیف تشدید شود.
زخمهای هرپسیشکل ممکن است:
• به صورت دردناکترین زخمهای داخل دهان ظاهر شود
• به سرعت برگشت کند و بنابراین عفونتها ادامهدار به نظر برسند
• از نظر اندازه بزرگتر شوند، و در نهایت به همدیگر برسند و یک زخم بزرگ پاره پاره را تشکیل دهند
• بهبود آنها ده روز یا بیشتر طول بکشد
• در هر جای دهان بروز کنند
این زخمها در زنان بیش از مردان بروز میکنند و در افراد پیر شایعترند.
علایم ناشی از زخمهای جزئی و عمده شامل موارد زیر است:
• بروز یک زخم یا تعداد بیشتری از آنها در بخش داخلی گونه، سقف دهان، یا روی زبان
• بروز زخمهای مدور دارای حاشیههای به رنگ قرمز، و بخش میانی زرد، سفید یا خاکستری
در طول طغیان شدید زخمهای دهان، برخی از افراد ممکن است دچار تب، حالات تنش و تورم غدد شوند.
علل
علت دقیق بروز زخمهای دهان هنوز شناخته شده نیست و این علت از فردی به فرد دیگر میتواند متفاوت باشد. با وجود این، برخی علل شایع و چند عامل در این مورد وجود دارد که میتوانند باعث تشدید زخمهای دهان شوند، که از جملۀ آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• ترک سیگار
• آب مرکبات و دیگر غذاهای دارای اسیدیته یا ادویۀ زیاد
• بستهای ضعیف و یا نادرست پروتز، و دیگر ابزارهایی که ممکن است است دهان و لثهها را دچار سایش کنند
• استرس یا اضطراب
• تغییرات هورمونی در دوران بارداری، بلوغ و یائسگی
• داروهای حاوی بتابلوکرها و ضد درددها
• عوامل ژنتیکی
برخی از مردم ممکن است بر اثر بروز اختلالات پزشکی دیگر یا کمبود تغذیه دچار زخمهای دهان شوند.
بیماریهایی همانند بیماری سلیاک یا بیماری کرون، کمبود ویتامین B12 یا آهن، یا ضعف سیستم ایمنی میتوانند محرک بروز زخمهای دهان باشند.
آیا زخمهای دهان سرطانی هستند؟
علایم سرطان دهان و زخمهای دهان از یکدیگر متمایزند. به هر جهت، همان گونه که پیشتر اشاره شد، زخمهای جدید یا زخمهای مداوم نیازمند بررسی هستند.
چند تفاوت اساسی میان زخمهای دهان و سرطان دهان وجود دارد:
• زخمهای دهان اغلب اوقات دردناکند حال آنکه زخمهای سرطانی فاقد دردند.
• زخمهای دهان در طول دو هفته بهبود مییابند، در حالی که سرطان دهان از بین نمیرود و اغلب اوقات گسترش پیدا میکند.
• لکههای سرطان دهان زبر و سخت هستند و پاک کردن آنها آسان نیست.
• سرطان دهان اغلب ترکیبی از سطوح قرمز و سفید را در سطوح وسیع به وجود میآورد که روی زبان، پشت دهان، لثهها یا روی گونهها بروز میکنند.
• سرطان دهان اغلب با مصرف سنگین مشروبات الکلی یا سیگار مرتبط است.
چه هنگامی باید به دکتر مراجعه کرد
افرادی که مکرراً دچار زخمهای دهان میشوند تشخیص این موضوع را که چه هنگامی باید به دکتر مراجعه کرد، مشکل مییابند.
در هر حال، برخی موقعیتها وجود دارد که فرد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. برخی از این موقعیتها شامل موارد زیر است:
• بروز زخم فاقد درد در یک بخش یا چند بخش از دهان
• زخمهای غیر معمول که در نقطۀ تازهای در دهان بروز میکنند
• زخمهایی که گسترش پیدا میکنند
• زخمهایی که بیش از 3 هفته ادامه پیدا میکنند.
دیگر افراد ممکن است برای مراقبت پزشکی یا درمان زخمهای دهان خود بر مبنای موارد زیر اقدام کنند:
• زخمها مشخصاً دردناک یا بزرگند
• فرد دچار تب میشود
• این زخمها در پی استفاده از داروهای تازه شروع میشوند
• ثانویه به عفونتهای میکروبی هستند
چطور میتوان زخمهای دهان را درمان کرد؟
در اغلب موارد درد و ناراحتی ناشی از زخمهای دهان در طول چند روز تخفیف مییابد و در مرحلۀ بعد در طول حدود دو هفته بدون نیاز به درمان رفع میشود.
برای افراد دچار درد شدیدتر یا بازگشت مکرر زخمهای دهان، ممکن است دندانپزشک محلولهایی را برای کاهش تورم و تخفیف درد تجویز کند.
همچنین این امکان وجود دارد که دندانپزشک یک دهانشویه یا پماد ضد میکربی را برای استفادۀ مستقیم در قسمت عفونی شدۀ دهان تجویز کند.
آیا زخمهای دهان قابل پیشگیری هستند؟
زخمهای دهان معالجۀ شناخته شدهای ندارند و معمولاً برگشت آنها در سراسر زندگی فرد صورت میگیرد.
اگرچه ممکن است بروز این نوع زخم ناگزیر باشد، کارهایی هست که مردم میتوانند برای تخفیف شدت یا کاهش موارد طغیان این زخمها انجام دهند.
برخی روشهای پیشگیری شامل موارد زیر است:
• صحبت با پزشک برای تغییر داروهایی که مسبب بروز زخمهای دهان شناخته شدهاند
• اجتناب از خوردن غذاهایی که میتوانند باعث تحریک یا تشدید علایم زخمها شوند
• تمیز نگه داشتن دهان با مسواک زدن روزانه و استفاده از نخ دندان
• اجتناب از محرکهایی که در گذشته سبب طغیان زخم دهان شدهاند
دورنما
خوشبختانه زخمهای دهان گرایشی به بهبود خودبخودی نشان میدهند، و درد مرتبط به این زخمها معمولاً در طول چند روز از میان میرود.
چند دارو به شکل پماد و محلول وجود دارد که میتوانند به تخفیف درد و ورم ایجاد شده کمک کنند، اما اینها اغلب برای بهبود کامل فرد کفایت نمیکنند.
برای پیشگیری از ابتلاء مجدد به زخمهای دهان فرد باید در حد امکان از اضطراب و استرس پیشگیری کند.
اخبار سلامت