علت و درمان نفخ شکم (باد شکم) گرداوری شد
نفخ شکم یکی از شکایات شایع در جامعه است که به احساس ورم و پری شکم بهعلت افزایش میزان گاز در روده کوچک یا کندی انقباضات عضلانی و حرکات مجاری گوارش اطلاق میشود.
حالت نفخ اغلب خود را به شکل اتساع شکم، درد شکمی، صدای غرغر شکم، باد گلو، بوی بد دهان، سیری زودرس، تهوع و افزایش دفع گاز از مخرج نشان میدهد. دفع گاز از مخرج درصورتیکه به بیشتر از 25مرتبه در روز برسد غیرطبیعی است.
بهطور کلی یک روده نرمال روزانه 7 تا 10 لیتر گاز تولید میکند و بیشتر گازهای تولید شده در داخل خون جذب میشود و فقط 600میلیلیتر از گازها بیرون رانده میشود که عمدهترین گاز تولید شده نیتروژن است که حدود 90درصد گازهای دفعی را تشکیل میدهد. اغلب علل ایجاد نفخ شامل موارد ذیل است:
تجمع مایعات و گاز روده، هضم نامنظم، تخمیر باقی مانده غذا در روده، پرخوری، حساسیت غذایی، مصرف غذاهای چرب بهعلت تاخیر در تخلیه معده، سندرم روده تحریکپذیر، عدمتحمل مواد غذایی مانند عدمتحمل لاکتوز (قند شیر) و فروکتوز (قند میوهها)، بلع هوا ، انسداد یا عفونت دستگاه گوارش، خالی شدن سریع معده، مصرف مواد غذایی تولیدکننده گاز (حبوبات، سبزیجات و میوههای خام )، یبوست، اضطراب، مصرف برخی آنتی بیوتیکها و مسهلها، آلودگی به انگلهای رودهای مانند کرم آسکاریس، عفونتهای قارچی که باعث اسهال و نفخ میشود مانند کاندیدا آلبیکانز.
مشکلات و بیماریهای مرتبط با نفخ
نفخ در اغلب موارد مشکلی ساده است اما در موارد محدودی میتواند علامتی از یک بیماری باشد. نفخ گاهی اوقات در اثر شکلگیری یک تومور، ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر، بیماری سلیاک، سیروز کبدی، انسداد روده یا سایر بیماریهای مهمی که اعضای گوارشی را تحتتأثیر قرار میدهند، بروز میکند. همچنین نفخ میتواند نشانه برخی بیماریها مانند آپاندیسیت، سنگ کیسه صفرا و یا سرطان معده باشد. گروهی از اختلالات حرکتی دستگاه گوارش که از بیماریهای غیرگوارشی و گوارشی منشأ میگیرند، نیز باعث ایجاد نفخ میشوند بهعنوان مثال دیابت، بیماریهای تیروئیدی و بیماریهای التهابی روده میتوانند ایجاد نفخ کنند. عفونتهای رودهای از دیگر عوامل ایجاد نفخ هستند.
رشد بیش از حد باکتریها در داخل روده و برخی بیماریهای انگلی و همچنین وجود میکروب هلیکوباکترپایلوری که خود عاملی برای زخم معده است، میتواند باعث ایجاد نفخ شود. بلع هوا، اختلال در هضم غذاها، عدمتحمل قند لاکتوز و یبوست نیز ایجاد نفخ میکنند. در یبوست اختلال در حرکات روده و کند بودن آن باعث تجمع گاز شده و اختلال در دفع گاز باعث ایجاد درد و ناراحتی و نفخ در روده میشود. در برخی موارد ممکن است، میزان گازی که در افراد طبیعی ایجاد مشکل نمیکند در برخی دیگر ایجاد ناراحتی کند. بنابراین روده این افراد تحریکپذیرتر از سایرین بوده و گاز معده با میزان کم نیز آنها را دچار مشکل میکند.
نفخ بیشتر در زنان بروز میکند و میتواند یکی از علائم طبیعی قاعدگی باشد که علت آن هم تغییر در سطح هورمونهای بدن و افزایش احتباس آب و نمک در بافتهای بدن، پیش از قاعدگی است.نفخ شکم میتواند منجر به آسیبهای مجاری معده و روده مانند التهاب حاد معده، اختلالات کبد و لوزالمعده و آسیبهای روده باریک بهویژه کولون شود. درصورتی که نفخ با گروهی از علائم هشداردهنده مانند کاهش وزن، کم خونی، اسهال و علائم سوء جذب همراه باشد به بررسیهای دقیقتر نیاز دارد تا با تشخیص علت ایجاد نفخ، درمان مناسب به کار گرفته شود.
۱ – از نگه داشتن باد شکم خودداری نمایید . خیلی از مردم باد را در شکم خود محبوس میکنند ، اما این کار اشتباهی است . نگه داشتن باد شکم باعث دل درد گرفتن و بدتر شدن اوضاع خواهد شد .
۲ – استفاده از گرما . در صورتی که در دل خود احساس فشار و ناراحتی میکنید ، میتوانید دراز بکشید و یک کیسه آب گرم روی معده خود قرار دهید . اینکار باعث کاهش فشار ، از بین رفتن نفخ و خارج شدن تمام گازهای معده خواهد شد .
۳ – نوشیدن چای نعناع یا بابونه . هر دوی آنها به هضم غذا کمک کرده ، درد معده را بهتر ، باعث کاهش باد معده و نفخ میشوند .
۴ – خوردن سیر . سیر باعث تحریک معده و در نتیجه کاهش نفخ و باد معده خواهد شد . میتوانید از قرص سیر استفاده کنید اما سیر تازه تاثیر بیشتری خواهد داشت .
۵ – استفاده از قرص های بدون نسخه باد شکن . قرص های حاوی سایمتیکون ( دایمتیکون ) از بوجود آمدن باد شکم جلوگیری میکنند . استفاده از کربن فعال می تواند موثر باشد ، که از داروخانه قابل تهیه هستند .
۱ – کاهش مصرف مواد غذایی بادآور و ایجاد کننده نفخ معده . بعضی از مواد غذایی به طور طبیعی بادآور هستند و باعث ایجاد نفخ میشوند . در صورتیکه معده شما باد زیادی تولید میکنند مصرف آنها را به حداقل برسانید . لیست مواد غذایی باد آور :
سبزیجاتی مانند : کلم بروکلی ، کلم و گل کلم
لوبیا و حبوبات
میوه هایی مانند : سیب ، گلابی و هلو
تمام محصولات تولید شده با گندم
تخم مرغ
نوشیدنی های گازدار
غذاهای سرخ شده و چرب
غذا و نوشیدنی های با فروکتوز ( قند میوه ) بالا
شکر و شیرین کننده های جایگزین
شیر و دیگر مواد لبنی
۲ – خوردن غذا به ترتیب مناسب . بدن انسان به طور طیعی هیدروکلریک اسید ترشح میکند ، که باعث شکستن پروتئین میشود . اگر غذا را با خوردن هیدروکربن و سالاد شروع کنید هیدروکلریک اسید استفاده میشود و بعد از اینکه شما پروتئین مصرف کنید باعث ایجاد نفخ و باد میشود . بنابراین اول غذا همیشه مقداری گوشت ، ماهی یا مرغ میل کنید .
۳ – غذا را خوب بجوید . خوب جویدن غذا باعث کار کمتر معده همچنین تولید باد کمتر خواهد شد . سعی کنید لقمه را ۲۰ بار بجوید .
۴ – خوردن غذاهای تخمیر شده . هضم شدن درست غذا احتیاج به باکتری های سالمی دارد که میتوانید آنها را در مواد غذایی پروبیوتیک تخمیر شده مانند ماست پیدا کنید .
۵ – آرام غذا بخورید . آرام غذا بخورید تا هوای کمتری وارد معده شما شود ، در نتیجه نفخ کمتری هم میکنید .
۶ – آدامس نخورید . جویدن آدامس باعث قورت دادن هوا میشود که در نهایت باعث باد معده میشود ، بنابراین برای از بین بردن بوی بد دهان مسواک بزنید بجای اینکه آدامس بخورید .
۷ – نوشیدنی را با نی ننوشید . با نی خوردن مایعات باعث ورود هوا به معده میشود ، بنابراین با لیوان جرعه جرعه بنوشید .
۸ – اگر دندان مصنوعی دارید از کامل جا رفتن آن اطمینان حاصل فرمایید . فیت نبودن دندان مصنوعی باعث قورت دادن هوای بیشتری در هنگام نوشیدن و خوردن میشود .
۹ – ترک سیگار . سیگار کشیدن باعث افزایش ورود هوا به معده و افزایش باد معده خواهد شد .
۱۰ – ریلکسیشن . استرس و عصبانیت باعث افزایش باد معده خواهد شد ، سعی کنید خود را با انجام یوگا یا نفس عمیق و کارهای دیگر آرام کنید .
نکات
خیلی از ورزش های روزانه باعث کاهش باد معده میشوند ، ورزشهایی مانند : راه رفتن ، آهسته دویدن و شنا .
سعی کنید موز ، طالبی و انبه بخورید .
سعی کنید دراز بکشید و پاهای خود را بالا نگه دارید .
بعد از خوردن غذا نخوابید .
خوردن میوه و سبزیجات برای کسانیکه به آنها عادت ندارند یا از غذاهای فرآوری شده استفاده میکنند باعث ایجاد باد معده خواهد شد . اما از خوردن این مواد غذایی دوری نکنید زیرا بدن شما به آنها نیاز دارد
درمان سریع دل پیچه با این میوه بهشتی ! تهیه گشت
درمان دل پیچه با سیب
دلپیچه یکی از آن مشکلاتی است که شاید در ظاهر ساده به نظر برسد، اما بشدت آزاردهنده است. احتمالا برخی از شما، همین چند شب پیش دلپیچه را تجربه کردهاید؛ داستان همیشگی شب یلدا و پرخوریها و عوارض ناشی از این عادت غذایی اشتباه!
معمولا در این شرایط یکی از توصیههای بزرگترها برای درمان دلپیچه، مصرف سیب البته با قوانین ویژه است یعنی پوست یک سیب را کامل بکنید، آن را رنده کرده و صبر کنید رنگش قهوهای شود. مصرف این سیب مثل آب روی آتش عمل میکند و باعث میشود از شر دلپیچه خلاص شوید.
آیا چنین موضوعی ریشه علمی دارد یا باید در گروه باورهای اشتباه قرار بگیرد؟ برای پاسخ به این پرسش باید کمی به عقب برگردیم و به علت دلپیچه برسیم. ریفلاکس یا همان برگشت اسید معده به مری علاوه بر سوزش معده، دلپیچه و دل درد ایجاد میکند و میتواند یک بیماری مجزا یا به دلایلی مثل پرخوری و مصرف انواع خوراکیها در مدت زمانی کوتاه باشد.
در چنین شرایطی طب سنتی مصرف سیب را توصیه میکند؛ سیب پوست کنده و رنده شده. پوست کنده به این دلیل که ایجاد نفخ و سنگینی نکند و رنده شده چون زودتر هضم و جذب میشود و در مدت زمان کوتاهتری دلپیچهتان بهبود مییابد. البته افراد مسن، افرادی که دستگاه گوارش آسیبپذیری دارند و بچهها برای رفع دلپیچه و نفخ بهتر است بعد از غذا مقداری عرق نعناع بنوشند.
در این بین باید در خوردن برخی خوراکیها بیشتر دقت کنید. به عنوان مثال، خوردن زردآلو بویژه صبح ناشتا یا پس از صرف غذاهای سنگین باعث دلپیچه میشود. مصرف زیاد انگور و زیادهروی در مصرف مواد غذایی با طبع سرد نیز ازجمله مهمترین دلایل ایجاد دلپیچه و حتی اسهال ساده است. در این شرایط هم میتوانید از سیب کمک بگیرید.
همچنین مسمومیت غذایی بسرعت روی دستگاه گوارش تاثیر میگذارد و علائمی مثل دلدرد، دلپیچه، نفخ، گاز، حالت تهوع، اسهال و استفراغ ایجاد میکند. مسمومیت بین سالمندان، بچههای کمسن و سال و افرادی که دستگاه ایمنی ضعیفی دارند، بشدت خطرناک است و این افراد باید هرچه سریعتر تحت درمان قرار بگیرند.
بنابراین خوردن سیب یا هر ماده غذایی دیگری نمیتواند با مسمومیت مقابله کند و تنها روش درمان، مصرف داروهای مناسب است. بد نیست بدانید در گوجه فرنگیهای سبز و نارس، مادهای به نام سولانین وجود دارد که سمی است و باعث ایجاد مسمومیت و دلپیچه میشود در حالی که متاسفانه خیلی از خانمها با گوجه فرنگی سبز (کال) ترشی درست میکنند و سلامت خود و خانوادهشان را به خطر میاندازند.
پس اگر در صورت مصرف ترشی گوجه فرنگی دچار دلپیچه شدید، فراموش نکنید کاری از دست سیب برنمیآید. اگر دلپیچه ازجمله علائم بیماریهای گوارشی مثل عدمتحمل لاکتوز، عدمتحمل گلوتن، التهاب پانکراس، آندومتریوز، زخمهای گوارشی، سنگ کیسه صفرا یا کلیه، سندرم روده تحریکپذیر و… باشد باز هم با خوردن سیب بهتر نمیشوید و نیاز به مداخلات درمانی جدی دارید.
درمان دل پیچه با چهل گیاه
مجتبی گوهری محقق طب سنتی درباره عرق چهل گیاه اظهار داشت: این عرق که دارای خواص بسیاری برای بدن خصوصا دستگاه گوارش است، در بین مردم شناخته شده نیست.
وی در خصوص ترکیبات این عرق گیاهی گفت: ترکیبات این عرق گیاهی شامل پونه، نعنا، آویشن، شیرینبیان و اکثر گیاهان برای درمان ناراحتیهای گوارشی و جهت سهولت در هضم غذا استفاده میشود.
این محقق طب سنتی بیان کرد: عرق چهل گیاه همچنین برای درمان دلپیچه، دل درد، نفخ معده دارند و همچنین برای درمان ناراحتیهای روده نیز بسیار مفید و موثر است.
گوهر عنوان کرد: این عرق گیاهی که به عنوان چهل گیاه از آن نام برده میشود، در اصل چهل گیاه نداشته و حاوی تعدادی از گیاهان مفید برای دستگاه گوارش است.
وی افزود: عرق چهل گیاه محدودیت مصرف سنی نداشته اما باید توجه داشت این عرق گیاهی دارای طبع گرم بوده و بهتر است افرادی که طبع گرم و مشکلاتی همچون ریفلاکس معده دارند در مصرف این عرق گیاهی احتیاط کنند.
این محقق طب سنتی در خصوص نحوه مصرف این عرق گیاهی اظهار داشت: این عرق گیاهی شبه داروی مفید برای انواع ناراحتیهای گوارشی است که همه افراد در صورت نیاز میتوانند در هر زمانی بدون نیاز به گرم کردن آن را قبل یا بعد از هر وعده غذایی به میزان نیم فنجان مصرف کنند.
گوهری تاکید کرد: مصرف این عرق گیاهی به دلیل گرممزاج بودن آن به افرادی که طبع گرم دارند توصیه نمیشود زیرا سبب شل شدن دریچه معده و تشدید رفلاکس معده در این افراد میشود.
وی بیان کرد: این عرق گیاهی برای افراد سرد مزاج و نیز به جهت تقویت قلب و اعصاب بسیار سودمند است.