نعناع : خواص ، طبع ، طریقه مصرف و مضرات نعناع گرداوری شد
نعنا یا نعناع گیاهی است از تیره دو لپه ای های پیوسته گلبرگ که سردسته تیره نعناعیان می باشد و جز سبزی های خوراکی است. از محل گره های ساقه، ریشه هایی خارج می شوند که ساقه جدید را درست می کنند.
بنابراین اگر شما فقط یک ساقه نعناع در باغچه خود بکارید، به زودی تمام باغچه شما پر از گیاه نعناع می شود. به همین دلیل در فارسی به آن هزارپا می گویند.
نعنایی که به عنوان سبزی خوردن مصرف می کنیم، با نعنایی که به صورت خودرو در کوه می روید متفاوت است. البته از نظر شکل ظاهری، بو، طعم و مزه تقریباً شبیه به هم هستند، ولی از نظر اثرات درمانی، نعنای کوهی قوی تر است.
البته خوردن نعنایی که پرورش داده می شود و به عنوان سبزی خوردن مورد استفاده قرار می گیرد، با غذای روزانه، مخصوصا ناهار توصیه می شود.
در مواردی که ناراحتی های معده وجود دارد، خوردن نعنای تازه نه تنها معده را ناراحت نمی کند، بلکه درمان کننده ی ناراحتی معده هم می باشد.
نعنای کوهی یا نعنای فِری، از نظر کاربرد و خواص از نعنای معمولی که پروزش داده می شود، بسیار عالی تر، قوی تر و مؤثرتر است.
این گیاه در دامنه ها و ارتفاعات متوسط رویش دارد. بو و عطر بسیار نافذی دارد و در کرم هایی که برای پوست ساخته می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.
خواص نعناع
▪ برگ نعناع، درمان مناسبی برای رفع سردرد، تب، حالت تهوع، اختلالات گوارشی و … محسوب می شود.
▪ سیستم گوارشی را تسکین می دهد و در رفع گاز معده کمک می کند.
▪ برگ این گیاه، خاصیت ادرارآور ، نشاط آور و ضد انقباض عضلانی و ضدتهوع دارد.
▪ روغن طبیعی نعناع نیز خاصیت ضدعفونت، ضدالتهابی و ضدویروسی دارد.
▪ ساقه و روغن طبیعی به دست آمده از درخت نعناع، درمان موثری برای سرطان پوست ، کبد ، ریه و لوزالمعده است.
▪ برگ نعناع با افزایش سوخت و ساز بدن، چربی اضافه بدن را می سوزاند.
▪ روغن طبیعی نعناع، علایم درد معده ، گرفتگی عضلانی و سندروم روده تحریک پذیر را تسکین می دهد و در نتیجه عضلات نرم و شل می شوند.
▪ اسید رزمارینیک (Rosmarinic acid) موجود در این گیاه علایم گرفتگی بینی را تسکین می دهد و باعث باز شدن مجاری تنفسی می شود. برگ درخت نعناع عارضه های آسم و آلرژی را برطرف می کند.
▪ این گیاه که منبع عالی بتاکاروتین است، قدرت دید را بهبود می دهد، با آکنه مقابله می کند و به پوست نرمی و طراوت می بخشد.
▪ برای رفع بوی نامطبوع دهان و پیش گیری از بروز بیماری لثه ای به کار برده می شود.
▪ چای نعناع از تهوع صبحگاهی در دوران بارداری پیش گیری می کند.
▪ برگ این گیاه به میزان چشمگیری پرمویی در بعضی از قسمت های بدن را که در زنان به علت نبود توازن هورمونی شایع است، درمان می کند.
▪ ویتامین C و بتاکاروتین موجود در آن، مانند آنتی اکسیدان عمل کرده و رادیکال های آزاد را از بین می برد، استحکام غشایی سلولی را حفظ می کند و در نتیجه خطر بیماری قلبی و سرطان و … را کاهش می دهد.
▪ کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم، فسفر، منگنز و روی موجود در نعناع نقش مهمی در حفظ فعالیت های سوخت و ساز بدن دارد.
▪ فیبر غذایی موجود در آن، احساس سیری و سلامتی روده ای ایجاد می کند و یبوست و بواسیر را تسکین می دهد.
▪ چای نعناع علاوه بر انرژی زا بودن، حرارت اضافه بدن را خارج کرده و سرماخوردگی و سرفه فصلی را نیز درمان می کند.
▪ سکسکه و گوش درد را برطرف می کند.
▪ خمیر نعناع تهیه شده با آب و برگ نعناع، برای درمان مسمومیت غذایی کاربرد دارد.
▪ برگ های له شده آن برای سفید کردن دندان موثر است.
▪ بخور روغن نعناع آرامش بخش است.
طریقه مصرف نعناع
دو قاشق غذا خوری برگ نعناع تازه و یا خشک و خرد را در یک قوری ریخته و یک لیوان بزرگ آب با دمای 80 درجه سانتی گراد به آن اضافه کنید و اجازه دهید که به مدت 15 دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل می توانید از عسل یا نبات برای شیرین کردن آن استفاده کنید.
طبع نعناع
طبع نعناع گرم و خشک است
خواص عرق گیاهی نعناع
تقویت کننده معده و ضد نفخ وتشنج
ضد سوء هاضمه
محرک قوای جنسی
خونساز قوی
ضد اسهال و استفراغ
ضد دل درد و دل پیچه
تقویت کننده معده و ضد نفخ
تقویت کننده مغز و اعصاب
ضد درد عمومی و تسکین دهنده میگرن و سردردهای سرد مزاجان
ضد گلو درد
طریقه مصرف عرق نعناع
بعد از هر غذا یک استکان میل شود
مضرات نعناع
– اسانس نعنا را نباید به مقدار زیاد به کودکان و نوزادان خوراند، زیرا روی حرکات تنفسی و قلب اثر می گذارد و ممکن است خطرناک باشد.
– چای نعناع معمولا بی خطر است اما مادران باردار و شیرده باید چای نعنا کم بخورند.
– افرادی که دارای سابقه سقط جنین هستند در دوران بارداری از مصرف نعنا باید اجتناب ورزید.
– معدود عوارض منفی ناشی از کپسولهای پوشش دار روده ای روغن نعناع عبارت است از : بثورات پوست، سوزش، سردرد، ضربان پایین قلب و لرزش عضله.
– منتول یا روغن نعنا که روی پوست مالیده شده باشد می تواند سبب بروز التهاب یا بثورات پوستی گردد. روغن نعناع باید رقیق شود و میزان مصرف آن باید کم باشد چون میزان مصرفی بالا سبب آسیب دیدگی کلیه میشود.
– منتول خالص سمی است و نباید مصرف داخلی شود.
– روغن نعنا و منتول را نباید به صورت نوزادان و کودکان مالید.
– دقت کنید که روغن و تنتور تهیه شده از نعناع را اشتباه نگیرید.
– اگر اسانس نعنا به مقدار زیاد مصرف شود، فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده می شود و حرکات دودی معده را از بین می برد.
– نعناع با تمام فوایدی که دارد، اگر زیاد مصرف شود سیستم گوارشی را تحریک می کند.لذا اگر شما روزی دو تا سه فنجان دم کرده نعنا می نوشید، بهتر است بعد از دو هفته نوشیدن، چند روزی مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنید.
هفت گنج و بیتوته
علل و علائم و درمان خانگی زخم معده تهیه شد
زخم معده یک ضایعه یا شکاف در سطح جدارهی داخلی معده یا همان غشای مخاطی معده است. زخم معده در واقع یک زخم باز است که بسیار به آرامی خوب میشود. در تمامی نقاط بدن ما ممکن است زخمهایی ایجاد شود، اما در اغلب موارد این زخمها در جدارهی داخلی دستگاه گوارش شکل میگیرند. زخمهای داخل معده موجب بروز درد و گاها خونریزی میشوند. زخم معده گاهی با نام زخم گوارشی نیز نامیده میشود.
علل بروز زخم معده
زخم معده میتواند بر اثر علل مختلفی بروز کند. اما نهایتا زخم معده بر اثر عدم تعادل بین مایعات گوارشی تحریک کننده و خنثیساز در معده ایجاد میشود. سه مورد از شایعترین علل بروز زخم معده عبارتند از:
– عفونت
– استفاده از مسکنهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوبروفن، ناپروکسن و غیره
– تولید بیش از حد اسید در معده توسط تومورهای گاسترینوما (تومورهایی که حاوی سلولهای تولید کننده اسید هستند و موجب افزایش میزان تولید اسید در معده میشوند)
زخم معده در اغلب موارد بر اثر عفونت ناشی از میکروب هلیکوباکتری ایجاد میشود. این باکتری موجب عفونت مخاط داخلی معده و نهایتا شکلگیری زخم میشود. تا زمانی که میکروب هلیکوباکتری در معده از بین نرود، تاثیرات تخریبی آن ادامه دارند و شما از علائم ناشی از آن رنج میبرید.
میکروب هلیکوباکتری میتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود، اما هنوز به طور کامل مشخص نشده است که این اتفاق چطور میافتد. هرچند بسیاری از افراد در دوران نوجوانی و جوانی به این میکروب آلوده میشوند، اما علائم ناشی از آن تا بزرگسالی و سنین بالاتر بروز نمی کنند.
علائم شایع زخم معده
اغلب افراد تصور میکنند که زخم معده ناشی از تولید بیش از حد اسید معده است. اما باید در نظر داشته باشید که کاهش اسید معده نیز میتواند علائم مشابهی را ایجاد کند. کاهش میزان اسید معده، شما را در برابر ابتلا به میکروب هلیکوباکتری حساستر میکند و شما بیشتر مستعد عفونت میکروبی خواهید بود چرا که این میکروب در محیطی که کمتر اسیدی باشد بهتر دوام میآورد. بنابراین افرادی که به میکروب هلیکوباکتری مبتلا هستند، به احتمال زیاد میزان اسید معدهی کمتری دارند. در هر حال، میزان تولید اسید در معدهی شما چه کم و چه بیش از حد باشد، زخم معده علائم زیر را در شما ایجاد میکند:
– دل درد یا معده درد – دل درد معمولا بر اثر تولید بیش از حد اسید و یا ابتلا به میکروب هلیکوباکتری میباشد. این میکروب موجب التهاب جدارهی داخلی معده و رودهی کوچک و در نتیجه احساس درد شکمی میشود.
– ترش کردن (سوزش معده یا سوزش سردل) – این مورد بر اثر تولید بیش از حد اسید معده یا ابتلا به میکروب هلیکوباکتری ایجاد میشود.
نفخ – در صورتی که میزان تولید اسید معده کاهش پیدا کند، هضم غذا برای معده مشکل میشود و کارایی معده کم میشود. این مسئله باعث میشود که غذا برای مدت طولانیتری در معده باقی بماند که این موضوع موجب تشکیل گاز معده و نفخ و همچنین موجب ایجاد احساس سوزش در معده و مری میشود.
آنمی (کم خونی) – ممکن است بر اثر خونریزی از زخم معده، شخص دچار کمخونی یا آنمی شود.
سوزش و درد قفسه سینه – تولید کم یا بیش از اندازهی اسید در معده میتواند باعث احساس درد در قفسه سینه شود. عفونت با میکروب هلیکوباکتری نیز موجب التهاب معده میشود و سیگنالهای عصبی که در واقع از معده صادر میشوند ممکن است در قفسه سینه احساس شوند.
بوی بد دهان – میکروب هلیکوباکتری موجب تولید آمونیاک میشود که تولید بوی بدی میکند.
حالت تهوع – حالت تهوع معمولا همراه با سوزش سر دل (ترش کردن یا سوزش معده) است که این مسئله نیز ناشی از تولید کم و یا بیش از اندازهی اسید معده است.
کاهش وزن– هضم نامناسب غذا میتواند باعث کاهش وزن بیمار شود.
عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به زخم معده
برخی عوامل خاص، ریسک ابتلا به زخم معده را افزایش میدهند. این عوامل عبارتند از:
ابتلا به عفونت میکروب هلیکوباکتری
داشتن سن بالای ۴۰ سال
ابتلا به بیماریهای کبد، کلیه و شش
مصرف الکل
مصرف دخانیات
استفاده بلند مدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند استامینوفن، مورتین و آسپرین
داشتن بیماری یا درد شدید
پیشگیری از زخم معده
در حال حاضر هیچ واکسن مخصوصی برای پیشگیری از زخم معده وجود ندارد. از آنجایی که بسیاری از افراد بدون ابتلا به عفونت ناشی از میکروب هلیکوباکتری، به زخم معده دچار میشوند، تعیین علت اصلی بروز زخم معده میتواند کار بسیار دشواری باشد. شما میتوانید با انجام کارهای زیر، تا حدود بسیار زیادی خطر ابتلا به زخم معده را کاهش دهید و یا در صورت ابتلا به زخم معده، علائم ناشی از آن را بهبود دهید:
– از کشیدن سیگار خودداری کنید.
– داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند استامینوفن، آسپرین و ایبوبروفن) را تنها در حد تعادل مصرف کنید و در مصرف آن زیاده روی نکنید.
– میزان مصرف الکل خود را بسیار محدود کنید.
– از خوردن غذاهایی که دستگاه گوارش شما را تحریک میکند، خودداری کنید.
– به صورت منظم ورزش کنید.
– دستان خود را مرتبا بشویید.
از آنجایی که زخم معده میتواند علل مختلفی داشته باشد و از طرف دیگر علائم گوناگونی را ایجاد کند، لازم است تشخیص زخم معده و طرحریزی یک برنامهی درمانی مناسب بر اساس تشخیص، توسط پزشک متخصص صورت گیرد. در صورتی که علائم زخم معده را دارید حتما در اولین فرصت یک وقت قبلی برای مراجعه به پزشک تعیین کنید. مراجعه به موقع به پزشک در بهبودی و درمان موثر زخم معدهی شما تاثیر فراوانی دارد.
همچنین برخی درمانهای خانگی و موارد مفید وجود دارند که به بهبود علائم شما کمک میکنند و موجب میشوند که زخم معده زودتر خوب شود.
– عسل
– سیر
– فلاونوئیدها
غذاها و نوشیدنی سرشار از فلاونوئید عبارتند از:
دانههای سویا
حبوبات
انگور قرمز
کلم
کلم بروکلی
انواع سیب
انواع توت
انواع دمنوش گیاهی (به خصوص چای سبز)
– عصاره یا شربت شیرین بیان
– پروبیوتیکها
غذاها و نوشیدنی سرشار از پروبیوتیک عبارتند از:
دوغ
ماست
میسو
کیمچی
– میوهها، سبزیجات و غلات سبوس دار
رژیم غذایی شما باید سرشار از میوهها، سبزیجات و غلات سبوس دار (غلات کامل) باشد. این مواد غذایی نه تنها برای سلامت عمومی شما مفید هستند بلکه با رساندن ویتامینها و مواد مغذی لازم به بدن شما کمک میکنند تا زخم را هر چه سریعتر بهبود دهد و بافتهای آسیبدیده را بازسازی کند.
غذاهایی که باید از خوردن آن پرهیز کنید
برای کاهش درد معده از خوردن غذاهای زیر پرهیز کنید:
قهوه ، حتی از نوع بدون کافئین
نوشیدنیهای گازدار
فلفل و غذاهای تند
غذاهای فرآوری شده
گوشت سرخ شور یا نمک سود شده
غذاهایی که بسیار سرخ شدهاند
شیر و الکل